Sprawdzian jest powszechny i obowiązkowy, co oznacza, że muszą do niego przystąpić wszyscy uczniowie i słuchacze szkół podstawowych dla dorosłych.
Przystąpienie do sprawdzianu jest jednym z warunków ukończenia szkoły podstawowej. Wynik sprawdzianu nie ma wpływu na ukończenie szkoły podstawowej.
Do sprawdzianu nie przystępują uczniowie z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym i znacznym. Na sprawdzianie badany i oceniany jest poziom osiągnięć uczniów w pięciu obszarach umiejętności:
- czytania,
- pisania,
- rozumowania,
- korzystania z informacji,
- wykorzystywania wiedzy w praktyce.
Sprawdzian przeprowadza się w kwietniu, w terminie ustalonym przez dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej. W tym roku szkolnym jest to czwartek 8 IV 2010roku. We wszystkich szkołach w całej Polsce odbywają się one w tym samym dniu i o tej samej godzinie.
Dla uczniów, którzy z przyczyn losowych lub zdrowotnych nie mogli przystąpić do sprawdzianu lub egzaminu gimnazjalnego w ustalonym terminie w kwietniu, Dyrektor Centralnej Komisji Egzaminacyjnej wyznacza dodatkowy termin sprawdzianu.
Sprawdzian organizują i przeprowadzają okręgowe komisje egzaminacyjne zazwyczaj w macierzystej szkole ucznia /słuchacza/. Sprawdzian trwa 60 minut, a dla uczniów z dysfunkcjami czas trwania sprawdzianu może być przedłużony nie więcej niż 30minut. Maksymalnie ze sprawdzianu uczeń może uzyskać 40 punktów. Każdy uczeń otrzymuje od okręgowej komisji egzaminacyjnej zaświadczenie o szczegółowych wynikach sprawdzianu przeprowadzanego w ostatnim roku nauki w szkole podstawowej.
Sprawdzian na zakończenie szkoły podstawowej jest diagnozą, w jakim stopniu uczeń opanował wiedzę i umiejętności pozwalające na rozumienie otaczającej go rzeczywistości oraz czy jest przygotowany do edukacji w gimnazjum. Diagnoza ta dostarcza istotnych informacji dla ucznia i jego rodziców, szkoły podstawowej, której uczeń staje się absolwentem oraz dla gimnazjum, czyli szkoły, będącej kolejnym etapem edukacyjnym, która będzie odpowiadała za jego dalszą edukację. | 
